مقدمه
سال ۱۴۵۳ است. سلطان جوان، محمد دوم، به مدت ۵۴ روز شهر باشکوه قسطنطنیه، نگین امپراتوری بیزانس را محاصره میکند البته که این محاصره یک محاصره عادی نبوده و نبردی میان تمدن‌ها و تلاشى جانانه برای تعیین سرنوشت یک امپراتوری می باشد.
در این مقاله قصد داریم با بررسی انگیزه‌ها و استراتژی‌های مهمت فاتح (محمد) که تاریخ از او به عنوان یک فرمانروایی باهوش و بلندپرواز یاد می کند به عمق محاصره قسطنطنیه نفوذ کنیم.
دانلود سریال مهمت سلطان فتوحات با زیرنویس فارسی
بار سنگین سرنوشت بر شانه‌های مهمت
محمد فاتح در ۱۲ سالگی تاج گذاری کرد، با شورش‌ها روبرو شد و تلخی شکست را چشید.
با این حال، بلندپروازی سوزانی در او جریان داشت. او خود را وارث اسکندر مقدونی (یکی از بزرگ‌ترین رهبران نظامی جهان) می‌دانست و بر این باور بود که در فتح قسطنطنیه بر او مقدر شده است؛ رویایی که برای نسل‌های سلطانان عثمانی دست نیافتنی بود. چرا که این شهر، با دیوارهای بلند تئودوسی و میراث غنی مسیحی، نمادی از مقاومت بود و سقوط آن قدرت عثمانی را تثبیت میکرد و نام او را در تاریخ حک میکرد.
جنگاور خردمند تاریخ
برخلاف بسیاری از فرمانروایان که فقط به زور بازو متکی بودند، محمد یک جنگاور خبره بود. او تمام متون تاریخی، به ویژه روایت‌های محاصره‌های گذشته قسطنطنیه را مطالعه کرد. سپس نقاط ضعف شهر، آسیب‌پذیری دیوارها و وضعیت امپراتوری بیزانس را بررسی کرد. با ساخت یک توپ جنگی عظیم و جدید توسط اوربان در صدد شکستن دیوارهای مستحکم بیزانس بر آمد و با وسواس حمله خود را برنامه‌ریزی کرد.
اضطراب و جسارت مهمت فاتح
با وجود برنامه‌ریزی‌های دقیق و تلاش‌های مهمت و دولت عثمانی؛ برای تضعیف قدرت بیزانس؛ همچنان بیزانسی‌ها دشمنان سرسختی به حساب می آمدند. دیوارهای آنها قرن‌ها حملات را تحمل کرده بود.
از طرف دیگر طولانی شدن زمان ساخت توپ‌های جنگی، شکست سربازان و خیانت‌های داخلی نیز آزمایشی برای سنجش عزم مهمت به حساب می آمد. اما سلطان مهمت دوم با موفقیت تمامی آزمایش‌ها را پشت سر گذاشت.
و علیرغم تمام سختی‌هایی که سر راهش قرار داشت سربازانش را دور هم جمع میکرد و تصویری از اعتماد به نفس راسخ، حتی زمانی که قلب خودش اضطراب را در خود جای داده بود، نشان می‌داد.
سوءاستفاده از ضعف دشمن
محمد یک انسان‌شناس تیزبین بود. همین ویژگی به او برای دیدن تفرقه‌های مذهبی و سیاسی در شهرهای تحت حاکمیت دشمن کمک زیادی کرد. مهمت از تمام ضعف‌های دشمن به نفع دولت عثمانی استفاده میکرد.
به عنوان مثال او با بازرگانان جنوایی مذاکره کرد و در ازای دادن اطلاعات و کمک‌های احتمالی، به آنها وعده‌ی برقراری امنیت داد. محمد عثمانی می‌دانست که مدافعان ترکیبی از یونانی‌ها، ایتالیایی‌ها و سایر خارجیان هستند که فاقد فرماندهی متحد بودند. او با ریسک اینکه میتواند با تحت فشار قرار دادن؛ شکاف بین دشمنان را عمیق‌تر کند در این راه قدم گذاشت که در نهایت هم این ریسک به نتیجه رسید.
روزی که دیوارها فرو ریخت
بیست و نهم ماه می فرا رسید، روزی که در تاریخ ثبت شد. پس از هفته‌ها بمباران بی‌وقفه، نیروهای عثمانی که با وعده غارت و تعصب مذهبی انگیزه می‌گرفتند، حمله‌ای سهمگین را آغاز کردند. محمد ترکیبی از زور و درخشش تاکتیکی را به کار برد. او حملات خود را بر روی بخش ضعیف‌تر دیوار متمرکز کرد. نیروهای ینی‌چری، پیاده‌نظام نخبه او، به جلو هجوم بردند، امواج بی‌امانشان مدافعان را درهم شکست.
پیروزی و بهای آن
سرانجام، پس از ساعت‌ها درگیری خونین، اتفاق اجتناب‌ناپذیر رخ داد. عثمانی‌ها دیوارها را شکستند و وارد قسطنطنیه شدند در این لحظه وحشت کل مدافعان بیزانسی را فرا گرفته بود.
فریادهای «الله اکبر» عثمانی‌ها با اشک بیزانسی‌های شکست‌خورده در هم آمیخته شد و در کل قسطنطنیه طنین انداز شد. تجربه‌ی این لحظه احساس پیروزی آمیخته با سنگینی خونریزی که به راه انداخته بود، وجود سلطان محمد را فرا گرفته بود.
میراث مهمت فاتح قسطنطنیه
فتح قسطنطنیه نقطه عطفی در تاریخ جهان بود. این واقعه پایان امپراتوری بیزانس و ظهور عثمانی به عنوان یک قدرت بزرگ را؛ رقم زد.
به دلیل فتح قسطنطنیه که تاریخ از آن به عنوان یکی از فتوحات بزرگ و ارزشمند یاد میکند لقب «فاتح» به سلطان مهمت دوم (سلطان محمد دوم) داده شد. چرا که در این جنگ هزاران نفر جان باختند و تمدنی بزرگ به زانو درآمد. پس از فتح؛ مهمت قسطنطنیه را به عنوان پایتخت عثمانی (به عنوان نمادی از عظمت امپراتوری خود) اعلام کرد.
مطالب مشابه